YUNUS EMRE 1238-1321
YUNUS EMRE A HARFİ İLE BAŞLAYAN ŞİİRLER
İÇİNDEKİLER
1-) ACEP ACEP NE NESNEDİR?
2-) ACEP DEĞİL DELİ OLSA
3-) ADIM ADIM İLERİ
4-) AĞLA GÖZÜM AĞLA
5-) AH NİCE BİR UYURSUN
6-) AKLIM BAŞIMA GELMEDİ
7-) AKLIN ERERSE SOR BANA
8-) ALDI BENİM GÖNLÜMÜ
9-) ALEM DÜŞMAN OLUR İSE
10-) ALLAH DİYELİM
11-) ALLAH SANA VEREBİLİR BİR GÜN ECEL SERHENGİNİ
12-) ANICAK KORKAR CANIM
13-)ANIP KIYAMET GÜNÜNÜ
14-) ANLATAYIM NE KILDIĞIM BENİM İLE O DİLPEZİR
15-) ANMA MISIN SEN ŞU GÜNÜ CÜMLE ALEM HAYRAN OLA
16-) ANMAZ MISIN SEN ŞU GÜNÜ GÖZÜN NESNE GÖRMEZ OLA
17-) ARAYI ARAYI BULSAM İZİNİ
18-) ARİFLER ORTASINDA SOFİLİK SATMAYALAR
19-) AYETLER İLE BİLİNEN
20-) AYIRMA BENİ SENDEN
1-) ACEP ACEP NE NESNEDİR?
Acep acep ne nesnedir bu dert ile firak bana?
Canımı sarhoş eyledi aşk ağısı tiryak bana.
Kimin ki renci var ise derdine derman istesin,
Kesti benim bu rencimi derman oldu bu dert bana.
Aşk oduna yan der isen, gönüllere gir der isen,
Karanlıklar aydın ola, ne kandil ne çerak bana.
Gökten inen dört kitabı günde bin kez okur isen,
Erenlere münkir isen, didar ırak senden yana.
Miskin Yunus, erenlere tekebbür olma, toprak ol,
Topraktan biter tamamı, gülistanı toprak bana.
Yunus Emre
2-) ACEP DEĞİL DELİ OLSA
Acep değil deli olsa aşk oduna yanan kişi,
Aşka yakın yürümesin iyi adın sanan kişi.
Kim sakınır iyi adın, bıraksın elden aşk odun,
Tezcek yoldurur kanadın, daldan dala konan kişi.
Saldı beni uzak yola, şu gözlerim dola dola,
Dertli halinden ne bile, yüreği sağ olan kişi.
Aşıklar geçer arından, dönmez olur ikrarından,
Şimdi ayrılmış yarından, yalan dava kılan kişi.
Yürek yanar, yaşım akar, şu gözlerim yola bakar,
Gayri yüze nice bakar Hak cemalin gören kişi.
Gözüm pınar olmuş akar, şu zarim ki Arş'a çıkar,
Mahv eyleyip varın yakar masivayı koyan kişi.
Yunus kodu yola başı, vurur müddeiler taşı,
Hiçtir münafıkın işi, gelsin aşka doyan kişi.
Yunus Emre
3-) ADIM ADIM İLERİ
Adım adım ileri, bu alemden içeri,
On sekiz bin alemi gördüm bir dağ içinde.
Yetmiş bin hicab geçtim, gizli perdeler açtım,
Ben dost ile buluştum, buldum bir dağ içinde.
Körler gibi görmedim, söz gibi söyleşmedim,
Musa gibi münacaat ettim bir dağ içinde.
Gökler gibi gürledim, yeller gibi inledim,
Sular gibi çağladım, aktım bir dağ içinde.
Bir döşek döşemişler, nur ile bezemişler,
Dedim bu kimin ola, sordum bir dağ içinde.
Deprenmedim yerimden, ayrılmadım şeyhimden,
Aşktan bir kadeh aldım, içtim bir dağ içinde.
Vardım ileri vardım, Levh’i elime aldım,
Ayetlerin okudum, yazdım bir dağ içinde.
Kalpten büyük dağ olmaz, o Allaha doyulmaz,
Sohbetine kanılmaz, erdim bir dağ içinde.
Açtım Mekke kapısın, duydum o dost kokusun,
Erenlerin hepisin, gördüm bir dağ içinde.
Yunus der ki: Gezerim, dost iledir pazarım,
Ol Allahın didarın gördüm bir dağ içinde.
Yunus Emre
4-) AĞLA GÖZÜM AĞLA
Ağla gözüm ağla, gülmezem gayrı,
Gönül dosta gider, gelmezem gayrı.
Ne gam bunda bana bin kez ölürsem,
Orda ölüm olmaz, ölmezem gayrı.
Yansın canım, yansın aşkın oduna,
Aksın kanlı yaşım, silmezem gayrı.
Göyündüm aşk ile ta kül olunca,
Boyandım rengine, solmazam gayrı.
Beni irşad eden mürşidi kamil,
Yeter, bir el daha almazam gayrı.
Varlığım yokluğa değişmişim ben,
Bugün cana başa kalmazam gayrı.
Fenadan bakîye göç eder olduk,
Yöneldim şu yola, dönmezem gayrı.
Muhabbet bahrının gavvası oldum,
Gerekmez, Ceyhun'a dalmazam gayrı.
Dilerim fazlından ayırmayasın,
Tanrım, senden özge sevmezem gayrı.
Söyler aşık dilinden bunu Yunus,
Eğer aşık isem, ölmezem gayrı.
Yunus Emre
5-) AH NİCE BİR UYURSUN
Ah nice bir uyursun, uyanmaz mısın?
Göçtü kervan kaldık dağlar başında.
Çağrışır tellallar inanmaz mısın?
Göçtü kervan, kaldık dağlar başında.
Emir Hac göçeli hayli zamandır,
Muhammed cümleye dindir, imandır.
Delilsiz gidilmez, yollar yamandır,
Göçtü kervan, kaldık dağlar başında.
Bülbül olup dost bağında öte gör,
İyi amellerle yükün tuta gör,
Efendimin kervanına yete gör,
Göçtü kervan kaldık dağlar başında.
Yunus sen bu dünyaya niye geldin?
Gece gündüz Hakk'ı zikretsin dilin.
Enbiyaya uğramaz ise yolun,
Göçtü kervan, kaldık dağlar başında.
Yunus Emre
6-) AKLIM BAŞIMA GELMEDİ
Aklım başıma gelmedi, aşk şarabın tatmayınca.
Ben kendimi bilemedim, gerçek ere yetmeyince.
Kendi bilisiyle kişi hiç erişe mi menzile?
Allah'a eremez kalır, er eteğin tutmayınca.
Aşık gönlünde çok yol var, o yolda bin türlü hal var,
Kimse bu yolu anlamaz, imanını katmayınca.
Var din îman gerek ise, iyi diril bu dünyada,
Yarın orda bitmez işin, bugün burda bitmeyince.
Bülbül dahi aşık güle, nazar Hak'tan olur kula,
Bir keleci gelmez dile, gönüllerde yanmayınca.
Gönüldeki bu razımı, sakınmaz derdim sözümü,
Aşık ne katlanır söze, aşk metası satmayınca.
Biçare Yûnus'un sözün key aşık gerek anlaya,
O kuş dilidir, n'eylesin, öğütlenmez ötmeyince.
Yunus Emre
7-) AKLIN ERERSE SOR BANA
Aklın ererse sor bana, ben evvelde nerde idim,
Diler isen deyiverem ezeli vatanda idim.
Kalu bela söylenmeden, tertib düzen eylenmeden,
Hak'tan ayrı değil idim, o ulu divanda idim.
Eyyub ile derde esir, iniledim çektim ceza,
Belkıs ile taht üzere Mührü Süleyman'da idim.
Yunus ile balık beni çekdi deme yuttu bile,
Zekeriya ile kaçtım, Nuh ile tufanda idim.
İsmail'e çaldım bıçak, bıçak bana kar etmedi,
Hak beni azat eyledi, koç ile kurbanda idim.
Yusuf ile ben kuyuda yattım çefa çektim bile,
Yakub ile çok ağladım, bulunca figada idim.
Mirac Gecesi Ahmed'in döndürdüm arşta nalini,
Üveys ile vurdum tacı Mansur'la urganda idim.
Ali ile vurdum kılıç, Ömer ile adil oldum,
On sekiz yıl Kafdağı'nda Hamza'yla meydanda idim.
Ezelden dilimde işte Tanrı birdir, haktır Resul,
Bunu böyle bilir iken sanma ki gümanda idim.
Yer ile gök kurulmadan, Adem dünyaya gelmeden,
Öküz, balık eylenmeden, ben onun evinde idim.
Yunus senin aşık canın ezeli aşıklar ile,
Bu kainat var olmadan, ben orda gezinir idim.
Yunus Emre
8-) ALDI BENİM GÖNLÜMÜ
Aldı benim gönlümü, n'olduğum bilemezim,
Yavı kıldım ben beni, isteyip bulamazım.
Gönülsüz girdim yola, halim hoş gelmez dile,
Bir dem derdim demeye, bir dertli bulamazım.
Şakirem derdim ile, sataştım güle güle,
Dertliler bulacağız, ben beni bulamazım.
Ey derler ise bana, senin gönlün kim aldı?
Nice haber vereyim, ağlarım ey demezim.
Bu benim gönlüm alan, doludur cümle alem,
Nereye bakar isem, onsuz yer göremezim.
Ayık olup oturman, ayıksızlar getirmen,
Severim aşk esriğin, ben ayık olamazım.
Yunus’a kadeh sunan, Enel Hak demin vuran,
Bir cur’a sundu bana, içtim ayılamazım.
Yunus Emre
9-) ALEM DÜŞMAN OLUR İSE
Alem düşman olur ise, beni dosttan ıramaya,
Dost nerde ise ben orda, düşmanlık ayıramaya.
Dost ehli bizim ile hem, dost bundadır bize ne gam,
Yüzbin cehdederse düşman, dost mahfilin duramaya.
Düşman bana n'idebile, işim gücüm dosttan yana,
Dost makamı can içinde, düşman eli eremeye.
Sultanlar acizdir onda, ne gönüldedir ne canda,
Mahrumdur iki cihanda, kim dost yüzün göremeye.
Kime ki dost kapı aça, düşmanı elinden kaça,
Yunus ağzı güher saça, değme arif deremeye.
Yunus Emre
10-) ALLAH DİYELİM
Allah diyelim daim,
Allah görelim n'eyler?
Yolda duralım kaim,
Allah görelim n'eyler?
Allah diye kıl zarı,
Odur kamunun varı,
Ondan umalım yarı,
Allah görelim n'eyler?
Çıkarmayalım dilden,
Ayrılmayalım yardan,
Irılmayalım yoldan,
Allah görelim n'eyler?
Açlık sonu tokluktur,
Tokluk sonu yokluktur,
Bu yollar korkuluktur,
Allah görelim n'eyler?
Sen sanmadığın yerde,
Nagah açıla perde,
Derman erişe derde,
Allah görelim n'eyler?
Gündüz olalım saim,
Gece olalım kaim,
Allah diyelim daim,
Allah görelim n'eyler?
Adı sanı dillerde,
Sevgisi gönüllerde,
Şu korkulu yollarda,
Allah görelim n'eyler?
Adı sanı uşatdım,
Küfrümü suya attım,
Miskinliğe el kattım,
Allah görelim n'eyler?
Her dem dalalım bahre,
Aldanmayalım dehre,
Sabreyleyelim kahra,
Allah görelim n'eyler?
Ar namusu bıraktım,
Külümü suya attım,
Dervişliğe el kattım,
Allah görelim n'eyler?
Mecnun gibi avare,
Aşık olmuşum yare,
De Yunus sen biçare,
Allah görelim n'eyler?
Yunus sanma ondadır,
Bu aşk sana sendedir,
Can kamuya ondadır,
Allah görelim n'eyler?
N’etti bu Yunus, n’etti?
Bir doğru yola gitti,
Pirler eteğin tuttu,
Allah görelim n'eyler?
Yunus Emre
11-) ALLAH SANA VEREBİLİR BİR GÜN ECEL SERHENGİNİ
Allah sana verebilir bir gün ecel serhengini,
Gele görüne gözüne azdıra benzin rengini.
Ver der emanet canını, sahibine götüreyim,
Alırken emanet canı ede seninle cengini.
Emaneti senden ala, tenini cansız bıraka,
Günahlar boynunda kala, vura nefsin gülbengini.
Malın çok ise ey paşa, hısımın kavmin üleşe,
Götüreler seni sine, göresin yerin tengini.
Seni sininde koyalar, menzil mübarek diyeler,
Üstüne tez tez örteler, bu dünya hak ve sengini.
Karanlık yerde olasın, amelin ile kalasın,
Ah ederek çok çalasın ahir pişmanlık çengini.
Yunus var şimdi tövbe kıl, can sende iken et amel,
Aşık isen kuşana gör dervişlerin palhengini.
Yunus Emre
ANCA ZAR EYLER Kİ ŞU BÜLBÜL EYLER
Anca zar eyler ki şu bülbül eyler,
Onu ol eylemez illa gül eyler.
Nasıl gülde görür dostun cemalin,
Çağırır ki beni deli şol eyler,
Ne görür gülde ya biçare bülbül,
Ki gülistana karşı gulgul eyler.
Ne gördü Leyla'nın yüzünde Mecnun,
Akıtıp göz yaşın su ve sel eyler.
Ne göründü şu Ferhat'ın gözüne,
Kayalar keserek dosta yol eyler.
Ne göründü Şah İbrahim gözüne,
Tacını tahtını tarumar eyler.
Kimin kafir edip, kimin müselman,
Onu kimse etmez illa ol eyler.
Kimine dert verir, asla inletmez,
Kiminin dünyada derdin bol eyler.
Kimi zengin kimi yoksul deme ki,
Eğer zengin, eğer yoksul ol eyler.
Kimine bir aba vermez ki giye,
Kiminin atına atlas çul eyler.
Kimini dünyada hayvan yaratır,
Kimini kendine muhlis kul eyler.
Kimin elin alır Arş'a çıkarır,
Kimin yere çalar kara kül eyler.
Biçare Yunus'un altın sözünü,
Cahile söylemen kızıl pul eyler
Yunus Emre
12-) ANICAK KORKAR CANIM
Anıcak korkar canım, vay vay ölüm elinden,
Titrer sünüğüm tenim, vay vay ölüm elinden.
Ev komadı girmedik, yer komadı varmadık,
Bunculayın görmedik, vay vay ölüm elinden.
Ey atalar, analar, ağusuna kanalar,
Oğul diye yanalar, vay vay ölüm elinden.
Anc'analar buzular, göğüsleri sızılar,
Gider körpe kuzular, vay vay ölüm elinden.
Gel Yunus'um, gel şimdi, gözün yaşın sil şimdi,
Benim bağrım del şimdi, vay vay ölüm elinden.
Yunus Emre
13-)ANIP KIYAMET GÜNÜNÜ
Anup kıyâmet günini
Aglaşalum ol gün içün
Ol gün melâmet günidür
Aglaşalum ol gün içün
Ol günde yirler yarıla
Cümle ölenler dirile
Cümle günâhlar sorıla
Aglaşalum ol gün içün
Ol günde gök çatlayısar
İnsân niçe katlanısar
Ol günde kim korkmayısar
Aglaşalum ol gün içün
Âh ol günün korkuları
Koca kılur ma‘sûmları
Niçe olur mücrimleri
Aglaşalum ol gün içün
Ol gün katı efgân ola
İrkek dişi ‘uryân ola
Cümle ciger biryân ola
Aglaşalum ol gün içün
İy Yûnus Emre gir yola
Hâl bilmez kardaş ne ola
Meger dermân Hak'dan ola
Aglaşalum ol gün içün
Yunus Emre
14-) ANLATAYIM NE KILDIĞIM BENİM İLE O DİLPEZİR
Anlatayım ne kıldığım benim ile o dilpezir,
Her dem yeni şive ile beni yine kılar esir.
Her nereye bakar isem odur gözüme görünen,
O serverin lutfu bizi bu vech ile kıldı basir.
Ömrüm nice olur ise azatlığım muhal durur,
Tuzağa düşücek avı, avcı elinden kim alır?
Akil isen gelip bana niteliğin sorma onun,
Nice nişan anlatayım misli yok onun binazır.
Vade olundu kamuya, ki göreler yarın onu,
Benim yarim burda durur, burda göründü o Kadir.
Yunus tevvecüh edeli Kabe-i aşka can ilen,
Oldu mugaylan dikeni ayağı altında harir.
Yunus Emre
15-) ANMA MISIN SEN ŞU GÜNÜ CÜMLE ALEM HAYRAN OLA
Anma mısın sen şu günü, cümle alem hayran ola,
Nidesini bilemeyen bihot ve sergerdan ola.
İsrafil surunu vura, cümle mahluk yerden kalka,
Dirilenler haşre vara, orda kadı Sübhan ola.
Zebaniler çeke tuta götüre Tamu'ya ata,
Deri yana sünük tüte dün gün işi efgan ola.
Malik çağıra Tamu'ya; çek onu meydana getir,
Hak korkusundan Tamu'da titreyenler figan ola.
Malik der ki; Hey hey Tamu, korku ile titrer kamu,
Tanrı buyruğun tutmayan orda pişip biryan ola.
Dağlar yerinden ırıla, heybetinden gök yarıla,
Yıldızlar bağı kırıla düşe yere galtan ola.
Yazıklarımız tartıla, onca perdeler yırtıla,
Bilmediğin günahların orda sana ayan ola.
Yunus söyler işbu sözü, dergahına tut sen yüzü,
Diler Hakk’ı göre gözü, hem inayet ondan ola.
Yunus Emre
16-) ANMAZ MISIN SEN ŞU GÜNÜ GÖZÜN NESNE GÖRMEZ OLA
Anmaz mısın sen şu günü, gözün nesne görmez ola,
Düşe suretin toprağa, dilin haber vermez ola.
Azrail'i nasıl tuta, fayda etmez ana ata,
Kimse döymez o heybete, halktan medet ermez ola.
Gele sana can alıcı, dahi can alır kılıcı,
Aklını baştan alıcı, bir dem aman vermez ola.
Evvel gele şu yuyucu, ardınca şu su koyucu,
İletip kefen sarıcı, bunlar halin bilmez ola.
Oğlan gider danışmana, saladır dosta düşmana,
Sonra gelmeyin pişmana, sana fayda gelmez ola.
Ağaç ata bindireler, mezarlığa göndereler,
Yer altına indireler, kimse ayrık görmez ola.
Üç güne dek oturalar, hep işini bitireler,
O dem dile getireler, artık kimse anmaz ola.
Yunus miskin bu öğüdü, sen sana versen yeğ idi,
Bu şimdiki mahlukata, öğüt fayda etmez ola.
Yunus Emre
17-) ARAYI ARAYI BULSAM İZİNİ
Arayı arayı bulsam izini,
İzinin tozuna sürsem yüzümü.
Hak nasip eylese görsem yüzünü,
Ya Muhammed canım arzular seni.
Bir mübarek sefer olsada gitsem
Kabe yollarında kumlara batsam
Hup cemalin bir kez düşte seyretsem
Ya Muhammed canım arzular seni.
Zerrece kalmadı kalbimde hile
Sıtk ile girmişim ben hak yola
Ebu Bekir, Ömer, Osman'da bile
Ya Muhammed canım arzular seni.
Ali ile Hasan Hüseyin anda,
Sevgisi gönülde, muhabbeti canda.
Yarın mahşer gününde, ulu divanda
Ya Muhammed canım arzular seni.
Arafat dağıdır bizim dağımız
Anda kabul olur bizim duamız
Medine'de yatar Peygamberimiz
Ya Muhammed canım arzular seni
Yitirdim o dostu bilmem ne yanda?
Sevgisi gönülde, muhabbet canda.
Yarın mahşer günü ulu divanda,
Ya Muhammed canım arzular seni.
Yunus senin methin eder dillerde,
Sevilirsin bütün bu gönüllerde.
Ağlayı ağlayı gurbet ellerde,
Ya Muhammed canım arzular seni.
Yunus Emre
18-) ARİFLER ORTASINDA SOFİLİK SATMAYALAR
Arifler ortasında sofilik satmayalar,
İhlas ile bu aşka riyayı katmayalar.
Ya bildiğini söyle, ya bir bilirden işit,
Teslimlik ucunu tut, sözü uzatmayalar.
Kuran kelamım dedi, gönlüne evim dedi,
Gönül ev ıssın bilmez, ademden tutmayalar.
Gönül sındı bulundu, hem Hakk’a yakın idi,
Yine dikerim diye, bütünü yırtmayalar.
Mumlu baldır şeriat, tortusuz yağ tarikat,
Dost için balı yağa, pes niçin katmayalar.
Arif can verir duymaz, yalancı mala kıymaz,
Yalan ile gerçeği beraber tutmayalar.
Kıymetin duyar isen, neye değer işbu dem,
Erenlerin manasın almaza satmayalar.
Miskin Adem yanıldı, Uçmak'ta buğday yedi,
İşi Hak’tan bilenler şeytandan tutmayalar.
Şirin hulklar eylensin, tatlı sözler söylensin,
Sohbetlerde Yunus’u asla unutmayalar.
Yunus Emre
19-) AYETLER İLE BİLİNEN
Ayetler ile bilinen, her yerde hazır bulunan,
Cennet içinde salınan, Hasan ile Hüseyin'dir.
Bundan Aşura eyleyen, hem ruhunu şad eyleyen,
Onda şefaat eyleyen, Hasan ile Hüseyin'dir.
Muhammed durur dedesi, gayet oldu o gün ıssı,
Evliyalar ser çeşmesi, Hasan ile Hüseyin'dir.
Kanlı gömleğini alan, düşmanına karşı duran,
Yezid'e kılıçlar salan, Hasan ile Hüseyin'dir.
Yunus der ki: Onda kalan, bu dünyanın sonu viran,
Kerbela'da şehit olan Hasan ile Hüseyin'dir.
Yunus Emre
20-) AYIRMA BENİ SENDEN
Ayırma beni senden Yaradan,
Düşüp ölürüm ben bu yaradan.
Öldüğüm için gussa mı yerim,
Ala canımı yine Yaradan.
Öldü diyeler, kaydım yiyeler,
Bir kuş olurum çıkam yuvadan.
Ağlama derim şu gözlerime,
Kan yaş akıtır aktan karadan.
Yerler mi kodum göl eylemedik,
Seller akıttım her bir dereden.
Ben bir kul idim, sen sultan idin,
Düştüm araya bilmem nereden.
Varam kul olam şeyh eşiğine,
Aba dikinem yüz bin pareden.
Emrem Yunus'un muradı budur,
Ere yarine, çıka aradan.
Yunus Emre
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder