İÇİNDEKİLER
79-) CAN BİR ULU KİMSEDİR
80-) CAN OLGIL CAN İÇİNDE
81-) CAN VE GÖNÜLDEN SEVERSEN
82-) CANIM BEN ONDAN BUNA EZELİ AŞIK GELDİM
83-) CANIM KURBAN OLSUN SENİN YOLUNA
84-) CANLAR CANINI BULDUM
85-) CANLAR FEDA YOLUNA
86-) CÜMLE ALEM TERKİN VURUP
87-) ÇALABIMIN O AŞKI BAĞRIMI BAŞ EYLEDİ
88-) ÇALAP ADEM CİSMİNİ TOPRAKTAN VAR EYLEDİ
89-) ÇALAP NURDAN YARATMIŞ
90-) ÇARKIFELEK YOK İDİ
91-) ÇIKTIM ERİK DALINA
79-) CAN BİR ULU KİMSEDİR
Can bir ulu kimsedir, ten onun aletidir,
Her ne lokma yer isen, bedenin kuvvetidir.
Ne denli yer isen çok, o denli yürü sen tok,
Cana hiç assı yok, hep suret maslahatıdır.
Bu can nimeti kanı, gelin bulalım onu,
Asayiş kılan canı, evliya sohbetidir.
Sohbet canı semirtir, hem aşığın ömrüdür,
Hakk Çalab’ın emriyle erenin himmetidir.
Erenin yüzü suyu, himmeti Arş’tan ulu,
Kimi görsen bu hulu eren inayetidir.
İnayet onun işi, anlamaz değme bir kişi,
Bil ki bu hüma kuşu, aşıklar devletidir.
Yunus’un yanar içi, kamudan gönlü kiçi.
Soya sayılmamak suçu, erenin himmetidir.
Yunus Emre
80-) CAN OLGIL CAN İÇİNDE
Can olgil can içinde, kalma güman içinde,
İstediğin bulasın yakın zaman içinde.
Rükü sücuda kalma, ameline dayanma,
İlmi amel gark olur naz ve niyaz içinde.
İkiliği terkedip, birlik makamın tutup,
Canlar canın bulasın işbu dirlik içinde.
Oruç, namaz, zekat, hac, suç ve cinayet olur,
Fakir bundan azattır hassı havas içinde.
Şeriat korucudur hakikat ordusunda,
Senin için korunur hasıl ordu içinde.
Canlar canın bulasın, sen dahi can olasın,
Aşk ile teferrücün ola didar içinde.
Aynel yakin görüyor, Yunus mecnun oluyor,
Bir ile bir oluyor Hakkal yakin içinde.
Yunus Emre
81-) CAN VE GÖNÜLDEN SEVERSEN
Can ve gönülden seversen yalvar kul Allah'a yalvar,
Amaca ermek istersen, yalvar kul Allah'a yalvar.
Yalvar a kardeş yalvara, varmayasın yüzü kara,
Ümmet isen Peygambere, yalvar kul Allah'a yalvar.
Geceler uykudan uyan, gizli sırlar olsun ayan,
Mahrum olmaz Allah diyen, yalvar kul Allah'a yalvar.
Tanı sen kendini tanı, neden yarattı Hak seni?
Ne olacağın anarak, yalvar kul Allah'a yalvar.
Yunus nuş eyle belayı, yürü maksudun dileği,
Hem inleyi, hem ağlayı, yalvar kul Allah'a yalvar.
Yunus Emre
82-) CANIM BEN ONDAN BUNA EZELİ AŞIK GELDİM
Canım ben ondan buna ezeli aşık geldim,
Aşkı kılavuz tuttum, aşka ulaşıp geldim.
Değilim kılükalde, ya yetmiş iki dilde,
Yad yok bana bu ilde, onda bilişip geldim.
Geçtim hodbin elinden, el çektim dükelinden,
O ikilik babından, birliğe bitip geldim.
Dört kişidir yoldaşım, vefadarım razdaşım,
Üç ile hoştur başım, birine buşup geldim.
O dördün birisi can, biri din, biri iman,
Biri nefsimdir düşman, onda savaşıp geldim.
Bir kılı kırk yardılar, birin yol gösterdiler,
Bu mülke gönderdiler, o yola düşüp geldim.
Aşk şerbetinden içtim, on iki ırmak geçtim,
Denizler bendin deştim, ummandan taşıp geldim.
Ben ondan geldim buna, yine varırım ona,
Ben ona varasımı, onda tanışıp geldim.
Azrail ne kişidir, kasdedesi canıma,
Ben emanet ıssıla, anda bitrişip geldim.
Aradım çıkdım bir uca eğlendim teferrüce,
Eren soyun soylayıp o soya düşüp geldim.
Yûnus Emre'ye ne gam, aşık melamet bednam,
Küfrüm imana şu dem, onda değişip geldim.
Yunus Emre
83-) CANIM KURBAN OLSUN SENİN YOLUNA
Canım kurban olsun senin yoluna,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
Şefaat eyle bu kemter kuluna,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
Mumin olanların çoktur cefası,
Ahirette olur zevk ü sefası.
Onsekiz bin alemin Mustafa'sı,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
Yedi kat gökleri seyran eyleyen,
Kürsünün üstünde cevlan eyleyen,
Mi'racda ümmetin Hak’dan dileyen,
Adı güzel kendi güzel Muhammed.
O çariyar onun gökler yaridir,
Onu seven günahlardan beridir.
On sekiz bin alemin serveridir,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
Yunus n'eyler iki cihanı sensiz,
Sen Hak Peygambersin şeksiz, gümansız.
Sana uymayanlar gider imansız,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
Yunus Emre
84-) CANLAR CANINI BULDUM
Canlar canını buldum, bu canım yağma olsun,
Assı ziyandan geçtim, dükkanım yağma olsun.
Ben benliğimden geçtim, gözüm hicabın açtım,
Dost vaslına ulaştım, gümanım yağma olsun.
Benden benliğim gitti, hep mülkümü dost yuttu,
Lamekan kavmi oldum, mekanım yağma olsun.
İkilikten usandım, aşk donunu donandım,
Derdin hanına kandım, dermanım yağma olsun.
Varlık çün sefer kıldı, ondan dost bize geldi,
Viran gönül nur doldu, cihanım yağma olsun.
Geçtim bitmez sağınçtan, usandım yazdan, kıştan,
Bostanlar başın buldum, bostanım yağma olsun.
Taalluktan üzüştüm, o dosttan yana uçtum,
Aşk divanına düştüm, divanım yağma olsun.
Yunus ne hoş demişsin, balla şeker yemişsin,
Ballar balını buldum, kovanım yağma olsun.
Yunus Emre
85-) CANLAR FEDA YOLUNA
Canlar feda yoluna, bu can kaygısı değil,
Sen canı gerek bana, cihan kaygısı değil.
Canlar içinde canım sensin genci pinhanım,
Çün ayan gördüm seni pinhan kaygısı degil.
Canlar içinde cansın, sen bir abıhayatsın,
Bize din ve imansın, iman kaygısı değil.
Yudum yaramı sildim, yaram kimdendir bildim,
Bendeki yar kaygısı, yaram kaygısı değil.
Aşkın beni faş etti, saklayam derdim veli,
Çün seni ayan gördüm, pinhan kaygısı değil.
Derman ola mı bana, derdim benim kim ona,
Dertli varayım sana, derman kaygısı değil.
Gelin aşık olalım, aşka cevlan kılalım,
Esrik olup yatmışım, cevlan kaygısı değil.
Aşkın oku temreni dokunur yüreğime,
Aşk için ben öleyim, temren kaygısı değil.
Can ve gönülü n'ettim, aşkın oduna attım,
Sıdkı dahi unuttum, güman kaygısı değil.
Aşkın burcundan uçtum, cevlan vurarak geçtim,
Ben dost ile buluştum, cevlan kaygısı değil.
Ben ummana dalmışım, orda sedef bulmuşum,
Gevher olup gelmişim, umman kaygısı değil.
Durduğum yer Tûr ola, baktığım didar ola,
Ne hacet Musa bana, sen ben kaygısı değil.
Yunus'u ögütlerler, kalk kervan göçtü derler,
Ben menzile eriştim, kervan kaygısı değil.
Yunus Emre
86-) CÜMLE ALEM TERKİN VURUP
Cümle alem terkin vurup, dost ben terkin vuramazım,
Ondan ayrı buçuk saat ben onsuzun duramazım.
Ondan ayrı dirliğim dirlik durur değil benim,
Kadim odur görür beni, ben ölüyüm göremezim.
Huri gelip ey der ise, gönül bana vergi diye,
Dosttan artık kimseneye ben gönlümü veremezim.
Dost diye geçti bu ömrüm, başarmadım dost kulluğun,
Koyam başara o beni, ben hiç iş başaramazım.
Bir kezden o oldum ahi, benden umut yoktur bana,
Ben o isem pes o hani, ben bu sırra eremezim.
Dostlar öğüt verir bana, git var onun yakınından,
Daha yakın varam meğer ordan ayrık varamazım.
Değmeler ey der Yunus'a, katlan bugün yarın diye,
Cehd edeyim bugünümü yarına irgöremezim.
Yunus Emre
Ç HARFİ İLE BAŞLAYAN ŞİİRLER
87-) ÇALABIMIN O AŞKI BAĞRIMI BAŞ EYLEDİ
Çalab’ımın o aşkı bağrımı baş eyledi,
Aldı benim gönlümü sırrımı faş eyledi.
Hergiz gitmez gözümden, hiç eksilmez dilimden,
Çalap kendi nurunu gözüme tuş eyledi.
Can gözü onu gördü, dil ondan haber verdi,
Can içinde oturdu, gönlümü Arş eyledi.
Bir kadeh sundu cana, can içti kana kana,
Dolu geldi peymâne, canım sarhoş eyledi.
Esrik oldu canımız, dür döker lisanımız,
O Çalabı’mın aşkı beni derviş eyledi.
Canda yanar çerağı, gönüllerde durağı,
Gönül dahi can dahi aşk ile cüş eyledi.
Ben nice dervîş olam ya Hakk'a kulum diyem,
Yüz bin benim gibiyi aşk hırka pûş eyledi.
Yunus şimdi avunur, dostu görüp sevinir,
Erenler manfilinde aşka cümbüş eyledi.
Yunus Emre
88-) ÇALAP ADEM CİSMİNİ TOPRAKTAN VAR EYLEDİ
Çalap Adem cismini topraktan var eyledi,
Şeytan geldi Adem'e tapmağa ar eyledi.
Dedi ben oddan nurdan, o bir avuç topraktan,
Bilmedi ki kim Adem için gevher eyledi.
Zahir gördü Adem’in batınına bakmadı,
Bilmedi kim Adem'i halkı sever eyledi.
Kırk yıl kalıbı yattı, adı alemi tuttu,
Gör şeytan buğzundan ne fitneler eyledi.
Adem toprak yatmıştı, at alemi tutmuştu,
Fikrine bak İblis’in yani hüner eyledi.
O yürüyen atları sürdü Adem üstüne,
Adem'in mekr irgürüp yani zafer eyledi.
Adem’in göbeğinden Çalap yarattı onu,
Vaff deyip dura geldi onlar güzar eyledi.
Çün gitti Adem ahdi yetti Musa'nın vakti,
İblîs'e işbu işler yavlak eser eyledi.
Musa gönüldü Tûr'a Hak'la münacat kıla,
Gördü ki bir su akar Musa nazar eyledi.
Musa dedi göreyim, bu su ne yerden gelir,
Ger böyle akar ise zır ve zeber eyledi.
İleri vardı Musa, lain oturmuş ağlar,
Gözünün yaşı imiş, o su pınar eyledi.
Musa dedi laine, ağladığın nedendir,
Nideyim ağlamadan der işim zar eyledi.
Mukarrebdim Musa, ben o Hakk’ın dergahında,
Götürdü vurdu yere işimi şer eyledi.
Sen bilmez misin Musa ben neden ayrıldığım,
Şunlar öğüme düştü beni humar eyledi.
Çalap’tan erdi nida hani emanet dedi,
O nidaya canını Musa nisar eyledi.
Var değil mi ya Musa rahmet eylesin bana,
Tövbe kılıp işine hoş istigfar eyledi.
Musa erdi hacete, Hakk ile münacata,
Unuttu emaneti söz muhtasar eyledi.
Musa geldi laine dedi Hakk’ın buyruğun,
Secdeyi işitince döndü inkar eyledi.
Ben ondan umar idim derdime derman kıla,
Çok artırdı derdimi yani timar eyledi.
Ben eğer tapsam ona, o vaktin tapar idim,
Şimdi hod toprak olup zır ü zeber eyledi.
Adem İblis kim ola, işi işleten Çalap,
Ayı günü yaratıp gece gündüz eyledi.
Mana nedir İblis'ten, cahilik kamu bizden,
Ne duydun işbu sözden, sırrı esrar eyledi.
Çalap ey der şu kula, inayet benden ola,
Ne Şeytan azdırırsar, ne kimse kar eyledi.
Altı bin yedi yüz yıldan geçen Adem'i,
Dile getirdi Yunus, sözü tekrar eyledi.
Yunus Emre
89-) ÇALAP NURDAN YARATMIŞ
Çalap nurdan yaratmış Canını Muhmmed’in,
Aleme rahmet saçmış adını Muhammed’in.
Dostum demiş yaratmış hem onun kaydın yemiş,
Ümmetten yana komuş yönünü Muhammed’in.
Muhammed bir denizdir alemi tutup durur,
Yetmiş bindir peygamber gölünde Muhammed’in.
Dünya malın tutmamış hiç emanet artmamış,
Terzi biçip dikmemiş donunu Muhammed’in.
Tanrı arslanı Ali sağında Muhammed’in,
Hasan ile Hüseyin solunda Muhammed’in.
Yılda yetmiş bin hacı her biri niyet eder,
Varır ziyaret eder nurunu Muhammed’in.
Yunus Emre’m aşıktır, eksiklidir, miskindir,
Her kim yemez mahrumdur honını Muhammed’in.
Yunus Emre
90-) ÇARKIFELEK YOK İDİ
Çarkıfelek yok idi, canlarımız var iken,
Biz o vaktin dost idik, Azrail ağyar iken.
Nice yıllar biz onda cem idik can kanında,
Hakikat aleminde marifet söyler iken.
Çalap aşkı candaydı bu bilişik ondaydı,
Adem Havva nerdeydi biz onunla yar iken.
Dün geldi safi Adem dünyaya bastı kadem,
İblis aldattı o dem, Cennet'te gezer iken.
O vakit biz uçardık, cevlan vurup göçerdik,
Nurdan şarap içerdik, Hak bizi toylar iken.
Canlar onda bilişti, o dem gönül alıştı,
Alem halkı karıştı, denizler kaynar iken.
Şükür bu deme geldik, dostları burda bulduk,
Tuz ekmek bile yedik, aşk demin oynar iken.
Ne oğul vardı, ne kız, vahid idik onda biz,
Komşu idik cümlemiz, nur dağın yaylar iken.
Ne gök var idi, ne yer ne zeber ve ne de zir,
Yunus dosttan haber ver aşk ile göyner iken.
Yunus Emre
91-) ÇIKTIM ERİK DALINA
Çıktım erik dalına, onda yedim üzümü,
Bostan başıma kakıp, der ne yersin kozumu?
Kerpiç koydum kazana, poyraz ile kaynattım,
Nedir diye sorana, bandım verdim özünü.
İplik verdim çulhaya, sarıp yumak etmemiş,
Çok acele ısmarlar, gelsin alsın bezini.
Bir serçe kanadını kırk kağnıya yüklettim,
Çifti dahi çekmedi kaldı şöyle yazılı.
Bir sinek bir kartalı kaldırıp vurdu yere,
Yalan değil gerçektir, ben de gördüm tozunu.
Balık kavağa çıkmış, zift turşusun yemeğe,
Leylek sıpa doğurmuş, bak a şunun sözünü.
Kötürümle güreştim, elsiz ayağım aldı,
Güreşip basamadım, gövündürdü özümü.
Kafdağı'ndan bir taşı şöyle attılar bana,
Öğlelik yola düştü, bozayazdı yüzümü.
Gözsüze fısıldadım, sağır sözüm işitmiş,
Dilsiz çağırıp söyler dilimdeki sözümü.
Bir öküz boğazladım, kakladım sere kodum,
Öküz dile geldi der, boğazladın kazımı.
Uğruluk yaptım ona, iftira attı bana,
Bir çerçi geldi dedi, niye aldın gözgümü?
Bundan da kurtulmadım, n'ideyim bilemedim,
Çerçi suçlayıp sordu, n'ittin benim gözgümü?
Tosbağaya uğradım, gözsüz sepek yoldaşı,
Sordum sefer nereye, Kayseri'ye azami.
Yunus bir söz söylemiş, hiçbir söze benzemez,
Münafıklar elinden örter mana yüzünü.
Yunus Emre